پیشرانه XU7P که نسخه ارتقایافته XU7 است، همان موتور معروف ۱.۸لیتری خانواده پژو۴۰۵ و پارس بوده که تغییرات مهمی در راستای کاهش مصرف سوخت، افزایش توان، افزایش عمر موتور، کاهش استهلاک، روغن‌کاری و... در آن اعمال شده است. از این رو، این موتور توانست روی محصولاتی همچون آریسان، پژو پارس و سورن‌پلاس ادامه حیات دهد و رضایت مشتریان را نسبت‌به نسخه پایه افزایش دهد.

داخلی‌سازی ۹۰درصدی موتور «XUP»

اصلی‌ترین نقطه قوت موتور XUP، استفاده از زنجیره و توان تولید قطعات داخلی است؛ ایران‌خودرو در تولید این موتور بیش‌از ۹۰درصد خودکفاست و تمام قطعات مکانیکی آن به صورت کامل در داخل تولید می‌شود.

موتور XUP نسبت‌به موتور پایه خود یعنی XU7 تغییرات بسیاری داشت و بیش‌از ۳۰ قطعه در آن به‌صورت کامل تغییر کرد و موتوری کاملا جدید به وجود آمد تا بتواند استانداردهای آلایندگی و مصرف سوخت که استانداردهای الزام‌آور است را دارا باشد.

در این طرح، مهم‌ترین مساله مصرف سوخت و آلایندگی موتور بود. موتور XU7 از استاندارد آلایندگی یورو۲ به یورو۴ ارتقا داده شده بود، اما موتور XUP از استاندارد آلایندگی یورو۵ برخوردار است، به‌ویژه این‌که مصرف سوخت ترکیبی آن نیز بر روی خودرو پارس تقریبا ۷.۵لیتر در ۱۰۰کیلومتر پیمایش و روی خودرو آریسان ۸.۵لیتر در ۱۰۰کلیومتر پیمایش است.

از ابتدای طرح نیز مقرر شد موتور XUP به‌صورت دوگانه‌سوز طراحی و تولید شود تا بتواند در محصولاتی همچون آریسان، سورن‌پلاس و پارس مورداستفاده قرار گیرد.

تغییرات موتور «XUP» نسبت‌به موتور پایه

در موتور XUP، برخی قطعات مانند مجموعه شاتون و پیستون به‌طور کامل تغییر کرده و جدید است. میل‌لنگ و یاتاقان‌ها نیز کاملا جدید هستند؛ روی بلوک موتور که تولید ایران‌خودرو است نیز تغییراتی صورت گرفته و سرسیلندر و چندراهه هوای این موتور کاملا جدید شده و به موتور XUM نزدیک است. باتوجه به این‌که این موتور به‌صورت دوگانه‌سوز طراحی شده، تغییرات موادی در سوپاپ هوا و دود و سیت سوپاپ ایجاد شده است.

همچنین افزایش نسبت تراکم موتور به ۱۰.۵ برای دستیابی به حداکثر توان و گشتاور به‌خصوص در حالت سوخت CNG انجام شده است. تسمه زمان‌بندی این موتور نیز از لحاظ جنس به دلیل تقویت موتور تغییر کرده است.

علاوه‌بر این، مسیر هوای ورودی به موتور جدید شده و از محفظه صافی هوای موتور TU5 استفاده شده است. درپوش دریچه‌های موتور و مسیر گازهای محفظه لنگ (CVS) موتور نیز تغییر کرده است شمع موتور XUP، شمع سوزنی است تا بتواند پایداری احتراق را ایجاد کند.

روغن به‌کاررفته در این موتور نیز روغنی است که بتواند پایین‌ترین میزان اصطکاک را ایجاد کند و مصرف سوخت را کاهش دهد. جعبه‌دنده در این موتور نیز تغییر یافته است و نسبت دنده‌ها کاملا جدید شده‌اند تا بتواند با موتور برای رسیدن به اهداف بیشینه تطابق را داشته باشد.

در پیشرانه XUP، برخی قطعات جانبی هم که اصلی‌ترین قطعات آن به شمار می‌روند، مانند قطعات الکترونیکی و ECU تغییراتی داشته‌اند. در نسخه تولیدی این محصول از دریچه گاز و پدال برقی استفاده شده است. اما قطعه خودرویی بسیار مهمی که به این موتور افزوده شده، منبع انبساط آب بوده که موجب تغییر کامل سامانه خنک‌کاری خودرو و موتور شده است.

درواقع از منبع آب استفاده شده است تا مشکل هواگیری سامانه خنک‌کاری موتور که باعث خراب‌شدن واشر سرسیلندر بوده تا حدود بسیار زیادی رفع شود و درحال‌حاضر در محصول آریسان2 و پارس این مشکل مرتفع شده است.

تاب و توان پیشرانه «XUP»

میانگین قدرت موتور XU7، حدود ۶۵ کیلووات است. این رقم در موتور XU7 پلاس ۷۲ کیلووات است. حداکثر توان موتور XU7 در دور 6هزار rpm و در موتور XU7 پلاس در دور 5500rpm حاصل می‌شود. گشتاور موتور XU7 در دور 3000 دور در دقیقه، حدود ۱۳۳ نیوتن‌متر بوده و در موتور XU7P گشتاور موتور ۱۴۶ نیوتن‌متر در دور 4200rpm است.

بر این اساس، موتور XU7 پلاس را می‌توان موتوری بهینه‌تر و به‌روزتر از پیشرانه سی‌ساله XU7 توصیف کرد که با اعمال تکنیک‌های جدید، بهبود یافته است. توان نسخه گازسوز موتور XU7P نیز با توجه به افزایش نسبت تراکم، نسبت به XU7 بهبود یافته است.

همچنین دور آرام موتور نسبت به موتور مبنا حدود 150 rpm کاهش داشته و دور آرام آن 700rpm است. از این رو، موتور XU7 و XU7P در دورهای پایین دارای سطح میزان نصدای یکسان هستند، ولی در سرعت‌های بالاتر موتور XU7P به دلیل دور کمتر (500rpm کمتر) دارای سطح صدای پایین‌تری نسبت به موتور مبناست.

حل مشکل سوختن واشر سرسیلندر

یکی از اهداف اصلی موتور XUP این بود که نسبت به نسخه پایه خود، افزایش ۱۰درصدی توان و گشتاور و کاهش حداکثری مصرف سوخت (2لیتر) را داشته باشد. همچنین در پیشرانه XUP برخی مشکلات موتور پایه که مهم‌ترین آن‌ها سوختن واشر سرسیلندر بود، با تغییر سیستم خنک‌کاری به‌طور کامل حل شده است.

در همین راستا، حدود ۳۵ قطعه از این موتور تغییر یافت. پیشرانه XU7P با توجه به ارتقای مشخصات فنی وکیفی، ارتقای سیستم خنک‌کاری، بهبود انتقال قدرت موتور و تغییرات در نمای ظاهری اجزای موتور که نسبت به موتور قبلی XU7 کاملا متفاوت است، اما از آن‌جا که به‌رغم افزایش توان و گشتاور این موتور، حجم آن ثابت مانده، مصرف سوخت آن در چرخه سیکل رانندگی شهری ۷.۷ لیتر در هر صد کیلومتر پیمایش است.